0532

Dünya genelinde yetişkin nüfusun önemli bir kısmını etkileyen KOAH, sinsi ilerleyen ve tedavi edilmediğinde yaşamı kısıtlayan ciddi bir akciğer hastalığıdır. Uzm. Dr. Sezen Sabancı Küçükaltun, KOAH yönetiminde erken teşhisin akciğer kapasitesini korumadaki kritik önemine dikkat çekmektedir.
KOAH, nefes almayı zorlaştıran ilerleyici bir hava yolu tıkanıklığıdır. Genellikle sigara kullanımı veya kirli havaya uzun süre maruz kalma sonucunda bronşların daralması (Kronik Bronşit) ve akciğerdeki hava keseciklerinin (alveoller) hasar görmesi (Amfizem) ile oluşur.
Hastalık genellikle 40 yaş üzerinde kendini hissettirmeye başlar. Belirtiler ilk aşamada önemsenmeyebilir:
Kronik Öksürük: Genellikle "sigara öksürüğü" sanılarak geçiştirilir.
Balgam Çıkarma: Özellikle sabahları yoğunlaşan balgam şikayeti.
Nefes Darlığı: Başlangıçta sadece ağır eforla (yokuş çıkmak, merdiven tırmanmak) görülürken, ilerleyen evrelerde dinlenme halinde bile oluşabilir.
KOAH’ın en büyük nedeni sigara ve tütün ürünleridir. Ancak nargile, pasif içicilik, biyokütle yakıtlar (odun, tezek dumanı) ve mesleki tozlar (madencilik, tekstil tozları vb.) da önemli risk faktörleridir.
Tanı, Uzm. Dr. Sezen Sabancı Küçükaltun tarafından uygulanan Spiro-metre (Solunum Fonksiyon Testi) ile kolaylıkla konulabilir. Akciğer grafisi ve gerekirse bilgisayarlı tomografi ile akciğerlerin durumu detaylandırılır.
Tedavi Yaklaşımı:
Sigarayı Bırakmak: Tedavinin en önemli adımıdır. Sigara bırakıldığında akciğerdeki yıkım yavaşlar.
Bronkodilatörler: Nefes açıcı spreyler hava yollarını genişleterek nefes darlığını azaltır.
Pulmoner Rehabilitasyon: Hastaya nefes egzersizleri ve uygun fiziksel aktiviteler öğretilerek yaşam kalitesi artırılır.
Aşılanma: KOAH hastalarının atak geçirme riskini azaltmak için Grip ve Zatürre aşıları mutlaka önerilir.